Miej na uwadze, że to co tutaj napiszę jest jedynie moją propozycją klasyfikacji własnych umiejętności na podstawie moich doświadczeń od strony tancerza i instruktora. Nie jest to oficjalna i uniwersalna klasyfikacja a jedynie propozycja ustalenia wspólnego słownictwa.
Laik
Poziom od zera do kilku godzin tańca (w zależności od wielu czynników*).
Na tym poziomie generalnie nie wiesz czym jest kizomba. Być może co nieco obiło Ci się o uszy na jej temat. Może nawet zdarzyło Ci się zobaczyć jakieś osoby tańczące kizombę. Może nawet udało Ci się raz wyrwać na imprezie kizombowej na parkiet i próbować naśladować to co widzisz.
Poziom podstawowy
Poziom od kilku do kilkunastu czy nawet kilkudziesięciu godzin tańca (w zależności od wielu czynników*).
Prowadzący. Na tym poziomie znasz już podstawowe kroki kizomby. Wiesz czym jest saída i vírgula. Być może nawet znasz kilka innych portugalskich określeń kroków. Mimo to wciąż jeszcze dużo myślisz o tym jakie następne kroki zatańczyć i trochę gubisz partnerkę gdy prowadzisz. Raczej więcej uwagi zajmuje Ci planowanie własnych kroków niż skupienie na tym czy prowadzisz partnerkę, czy może ona sama się prowadzi bo wie co chcesz zrobić. Na tym poziomie muzyka jest dla Ciebie tylko tłem muzycznym do którego starasz się zsynchronizować kroki.
Podążająca. Generalnie wiesz o co chodzi partnerowi, więc robisz kroki, które pamiętasz trochę lepiej niż on. Raczej bez problemu potrafisz wyłapać rytm do którego powinnaś stawiać kroki. Zdarzają się jednak nieplanowane fluktuacje odległości w parze pomiędzy Tobą a partnerem. Czasem lądujesz w saidzie w niewygodnej pozycji albo „pod jego pachą”. Gdy znika prowadzenie w trakcie tańca albo rama się otwiera to nie wiesz co robić i jak najszybciej dążysz do zamknięcia ramy na nowo.
Poziom średniozaawansowany
Poziom od kilkudziesięciu do kilkuset godzin tańca (w zależności od wielu czynników*).
Prowadzący. Na tym poziomie swobodnie tańczysz podstawowe kroki i nie musisz o tym nawet myśleć, a nawet możesz zamienić kilka słów na temat pogody z podążającą nie przerywając tańca. Coraz więcej zauważasz w muzyce interesujących elementów. Zauważasz gdzie kończy się intro, reagujesz na pauzy, potrafisz wejść „na jeden”. Mimo to jednak często bardziej skupiasz się na tym jaką kolejną ciekawą kombinację lub figurę możesz zatańczyć. Rozumiesz na czym polega prowadzenie partnerki, choć często nie potrafisz znaleźć powodu, dla którego figury, które chcesz zrobić się rozsypują albo jest w nich Tobie i partnerce niewygodnie.
Podążająca. Potrafisz się zrelaksować i wyłączyć po prostu podążając za tym co czujesz od partnera. Jeśli partner wyraźnie poprowadzi to potrafisz zatańczyć większość figur, choć często czujesz się niepewnie lub niezgrabnie w nowych nie przećwiczonych wcześniej figurach. Skupiasz się coraz częściej także na tym jak dopracować swój styl i płynność swoich ruchów.
Poziom zaawansowany
Poziom od kilkuset do kilku tysięcy godzin tańca (w zależności od wielu czynników*).
Prowadzący. Potrafisz poprowadzić partnerkę do wielu figur niezależnie od jej poziomu. Dostosowujesz swój styl tańca zarówno do poziomu partnerki, z którą tańczysz jak i do muzyki. Tańczysz muzykalnie, a wybór kroków zwolnień i przyspieszeń podyktowane jest raczej tym co czujesz/słyszysz z utworu muzycznego. Większość pomyłek w tańcu jesteś w stanie przekształcić w spontanicznie improwizowaną figurę lub schemat kroków. Jeśli Twój styl tańca się podoba obserwującym możesz nawet otrzymać propozycje by uczyć innych.
Podążająca. Nie marnujesz czasu i tańczysz kiedy chcesz. Nie ma partnera – nie ma problemu – sama prosisz jakiegoś do tańca, albo odkrywasz także jak prowadzić inne podążające. Spędzasz dużo czasu szlifując swoją muzykalność, płynność i grację ruchów w muzyce. Potrafisz sobie poradzić także z początkującymi tancerzami tak, że taniec jest przyjemny nawet z nimi (o ile pamiętają o zadbaniu o swój zapach ;)). Bez większych problemów potrafisz podążać za prowadzeniem do nieznanych Tobie figur. Zaczynasz bawić się improwizacją własnych kroków do muzyki, gdy tylko nadarza się do tego przestrzeń podczas tańca z partnerem. Jeśli Twój styl i sposób komunikacji z ludźmi podoba się obserwatorom, możesz otrzymać na tym poziomie propozycje by uczyć innych.
Poziom mistrzowski
Poziom od kilku tysięcy godzin tańca (w zależności od wielu czynników*).
Coraz mocniej dajesz się wciągnąć do świata muzyki i ruchu. Nie interesuje Cię już to czy ktoś patrzy czy nie. Po prostu odkrywasz swoje ciało w najbardziej subtelnych aspektach ruchu. Odkrywasz najbardziej subtelne linie melodii i dźwięków w utworach. Utwory tradycyjne, które kiedyś wydawały Ci się nudne, stają się interesujące bo coraz więcej w nich dostrzegasz. Taniec przestaje być zbiorem reguł a staje się jedynie sposobem komunikacji z drugą osobą by stworzyć coś pełnego harmonii w muzyce. Jako prowadzący potrafisz zatańczyć przyjemnie niemal z każdą partnerką. Jako podążająca potrafisz przyjemnie zatańczyć niemal z każdym partnerem.
* Na to jak szybko rozwijasz się w tańcu ma wpływ wiele rzeczy. Między innymi jest to Twoje wcześniejsze doświadczenie ruchowe (sztuki walki, inne style taneczne, treningi mobilności itp). Wpływ na to także ma częstotliwość kolejnych godzin tanecznych. Jedna godzina tygodniowo spowoduje, że będziesz potrzebować sumarycznie więcej godzin nauki, niż w przypadku, gdy tańczysz godzinę dziennie. Ma na to także wpływ sposób nauki: czy korzystasz z pomocy kogoś doświadczonego? Czy słuchasz uważnie wskazówek? Czy obserwujesz, analizujesz i korygujesz adekwatnie do obserwacji? Innymi słowy jest bardzo wiele czynników, zatem nie warto porównywać się z innymi tylko cieszyć się własną drogą rozwoju.
Fragment rękopisu książki „Touch. Move. Listen. Inspire. Kizomba”